Lạm phát là gì? Tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp

Lạm phát là gì? Tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp là quá trình nghiên cứu về sự tăng giá liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian, làm giảm sức mua của đồng tiền. Nguyên nhân của lạm phát có thể bao gồm sự gia tăng chi phí sản xuất, tăng cung tiền trong nền kinh tế, hoặc cầu vượt quá cung. Các giải pháp kiểm soát lạm phát thường bao gồm chính sách tiền tệ thắt chặt, kiểm soát giá cả, và tăng cường sản xuất.

Hiểu đơn giản về lạm phát là gì?

Lạm phát là sự gia tăng giá cả hàng hóa và dịch vụ của một nền kinh tế trong một khoảng thời gian. Vì lý do đó, lạm phát cũng được định nghĩa là sự giảm sức mua của một đồng tiền nhất định. Lạm phát được sinh ra do một vài điều kiện cụ thể.

Khi so sánh với các nền kinh tế khác thì lạm phát được hiểu là sự giảm giá trị đồng tiền của quốc gia này so với đồng loại của quốc gia khác.

Đây là một hiện tượng kinh tế tự nhiên xảy ra ở tất cả nền kinh tế dùng tiền mặt để làm trung gian thanh toán. Đơn vị tính của là phần trăm (%). Hiện nay, lạm phát có 3 mức độ gồm:

• Tự nhiên: 0 – dưới 10%
• Phi mã: 10% đến dưới 1000%
• Siêu lạm phát: trên 1000%

Đặc điểm của lạm phát

Thứ nhất, sự tăng giá cả phải mang tính liên tục, không phải ngẫu nhiên. Giá cả của một mặt hàng có thể tăng đột ngột, nhưng có thể không phải là lạm phát. Những thay đổi về giá cả như vậy được gọi là “biến động giá tương đối” và thường xảy ra do cầu vượt cung của một hàng hóa cụ thể.

Thứ hai, lạm phát bao gồm sự tăng giá chung của các hàng hóa và dịch vụ. Trong khi “biến động giá tương đối”, có nghĩa chỉ là sự tăng giá của một hoặc hai hàng hóa, lạm phát lại là sự tăng giá của gần như tất cả các mặt hàng trong nền kinh tế.

Thứ ba, lạm phát là một hiện tượng lâu dài với sự tăng giá chung diễn ra liên tục trong một thời gian dài. Hầu hết các quốc gia hiện đại tiến hành các đo lường hàng năm về tỷ lệ lạm phát. Các nghiên cứu cho thấy lạm phát thường kéo dài trong nhiều năm.

Một số nguyên nhân gây ra lạm phát

Thứ nhất là sự tăng nhanh chóng về số lượng tiền thực tế trong lưu thông (cung). Ví dụ, khi các nhà chinh phục đến từ châu Âu chinh phục được bán cầu Tây trong thế kỷ 15, những thỏi vàng và bạc đã tràn vào châu Âu, gây ra lạm phát.

Thứ hai, lạm phát có thể xảy ra do thiếu hụt nguồn cung của một hàng hóa cụ thể có nhu cầu cao. Điều này có thể làm tăng giá của hàng hóa đó, dẫn đến ảnh hưởng đến phần còn lại của nền kinh tế. Kết quả có thể là sự tăng giá chung của hầu hết các hàng hóa và dịch vụ.

Cách đo lường lạm phát phổ biến

Lạm phát được đo lường bằng cách theo dõi sự thay đổi giá cả của một lượng lớn các hàng hóa và dịch vụ trong một nền kinh tế, thông thường dựa trên dữ liệu được thu thập bởi các tổ chức Nhà nước,…

Không tồn tại một phép đo chính xác duy nhất cho chỉ số lạm phát. Giá trị của chỉ số này phụ thuộc vào tỷ trọng mà người ta gán cho mỗi hàng hóa trong chỉ số. Cũng như phụ thuộc vào phạm vi khu vực kinh tế mà nó được thực hiện.

Phương pháp thông thường là đo lường giá của. các hàng hóa và dịch vụ liên quan nhất. Các cơ quan chính phủ có thể tiến hành các cuộc khảo sát trên quy mô lớn để đánh giá độ biến động giá cả. Giá của các mặt hàng này sau đó được theo dõi theo thời gian và được sử dụng làm cơ sở cho tính toán.

Những ảnh hưởng của lạm phát đến nền kinh tế

Tác động tích cực của lạm phát

Lạm phát có thể kích thích nền kinh tế của một quốc gia. Khi có nhiều tiền hơn trong lưu thông, điều đó có nghĩa sẽ có nhiều tiền hơn cho chi tiêu, nhờ đó tạo ra cầu nhiều hơn. Điều này giúp thúc đẩy sản xuất, giảm thất nghiệp, và đưa nhiều tiền hơn vào hoạt động kinh tế trên tổng thể.

Lạm phát giúp chống lại một mối nguy hiểm đối với nền kinh tế được gọi là “Nghịch lý của tiết kiệm”. Đây là thuật ngữ đề cập đến xu hướng trì hoãn mua sắm hàng hóa của người tiêu dùng khi giá giảm trong thời kỳ giảm phát.

Tác động tiêu cực của lạm phát

Lạm phát tác động đến những người dễ bị tổn thương nhất trong một quốc gia – người nghèo và người già – và cũng làm giảm thu nhập thực của tầng lớp lao động.

Lạm phát làm cho lãi suất tăng lên. Cuối cùng, lạm phát làm giảm giá trị tiết kiệm. Những người đã dành nhiều năm để tiết kiệm tiền cho giáo dục hoặc nghỉ hưu sẽ thấy sức mua của số tiền đó giảm đáng kể.

Lạm phát kinh điển của đất nước Venezuela 

Một ví dụ rõ ràng về tác động của lạm phát được tìm thấy ở Venezuela. Đất nước Nam Mỹ này đã chứng kiến nền kinh tế sụp đổ do lạm phát trong  năm 2018 sẽ đạt 1 triệu phần trăm do tham nhũng tràn lan và giá dầu giảm . Các chuyên gia dự báo rằng lạm phát trong năm. Điều này có nghĩa là giá tăng với tốc độ chóng mặt.

Giảm phát  là gì? Có giống với lạm phát không?

Giảm phát là sự giảm giá chung trong một khoảng thời gian nhất định. Mặc dù lạm phát thường là mối đe dọa cho nền kinh tế của một quốc gia, giảm phát cũng có thể nguy hiểm. 

Giảm phát có xu hướng làm chậm hoạt động kinh tế. Khi giá giảm, người tiêu dùng có xu hướng trì hoãn việc mua sắm để đợi giá giảm xuống thấp hơn nữa.

Giảm phát có thể khiến các doanh nghiệp giảm đầu tư vào cải tiến sản xuất do nhu cầu tiêu dùng thấp hơn. Cuối cùng, điều này kéo theo việc nhu cầu vay tiền sẽ ít hơn, dẫn đến việc hạ thấp lãi suất. Nó gây tổn hại cho những người sống nhờ vào lãi suất thu được từ tài khoản tiết kiệm.

Một số giải pháp kiểm soát lạm phát

• Giảm bớt lượng tiền giấy trong lưu thông như phát hành trái phiếu, tăng lãi suất tiền gửi.
• Tăng quỹ hàng hóa tiêu dùng nhằm cân bằng với tiền trong lưu thông như khuyến khích tự do mậu dịch, giảm thuế quan.
• Đi vay viện trợ nước ngoài.
• Cải cách tiền tệ bằng việc phát hành tiền mã hóa, tiền điện tử.

Đọc tiếp: Phân biệt tiền mã hóa, tiền điện tử và tiền ảo?

Như bạn có thể thấy, lạm phát hoạt động theo cách ngược lại của giảm phát. nó nhắc nhở người tiêu dùng nên nhanh chóng mua hàng hóa và dịch vụ trước khi giá của chúng tăng thêm. Tác động tích cực trong một vài trường hợp có thể làm giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp dựa trên giá cả cứng nhắc.